خطبه بدون نقطه

خطبه بدون نقطه از خطبه بی نقطه یکی کوتاه است مانند:الحمدللَّه اهل الحمد و مأواه و له اؤکد الحمد و اوحده اسرح الحمد و اسراه و اطهر الحمد و اسماه و اکرم و اولاه الخ.و دیگری طولانی است مانند:اَلْحَمْدُللَّهِ الْمَلِکِ الَْمحْمُودِ الْمالِکِ الْوَدُودِ، مُصَوِّرُ کُلِّ مُولُودِ وَ مُسَهِّلُ الأَوطارِ عالِمِ الأَسْرارِ وَ مُدْرِکُها وَ مُدَمِّرُ الأَمْلاکَ وَ مُهْلِکُها وَ مُکَوِّرُ الدُّهُورِ وَ مُکَرِّرُها وَ مَوْرِدُ الأُمُورِ وَ مَصْدِرُها، عَمَّ سِماحَهُ وَ کَمُلَ سِنامَهُ وَ هَمُلَ وَ طاوَعَ السُّؤالِ وَ الأَمَلِ وَ أَوْسَعَ الرَّمْلِ وَ اَرْمَلَ، اَحْمَدُهُ حَمْدُهُ حَمْدَاً مَمْدُوحَاً - مُداه، وَ اَوْحَدَهُ کَما وَحَّدَ الاَوَّلَ وَ هُوَ اللَّهُ لا اِلهَ لِلأُمَمَ سِواهُ وَ لا صارَعَ لِما عَدَلَ وَ سَوَّاهُ، اَرْسَلَ مُحَمَّداً عَلَماً لِلإِْسْلامِ وَ اِمامَاً لِلْحُکَّامِ مُسَدِدَاً لِلرُّعامِ وَ مُعَطِّلُ اَحْکامِ وَ ذُو سِواعٍ اَعْلَمَ وَ عَلِمَ وَ حَکَمَ وَاَحْکَمَ وَاَصْلُ الأُْصُولِ وَ مُهَّدَ وَ الَّدَالْوَعُودَ وَ اَوعَدَ، اَوْصَلَ اللَّهُ لَهُ الإِْکْرامَ وَ اَودَعَ دَوحَةَ السَّلامِ وَ رَحِمَ آلَهُ وَ اَهْلَهُ الْکِرامَ مالُِمحَمَّدٍ آلٌ وَ مَنَعَ دالٍ وَ طَلْعُ هَلالٍ وَ سَمْعُ اَهْلالٍ، اِعْلَمُوا دَعاکُم اِله اَصْلَحَ الأَْعْمالْ وَ اَسْلَکُوا مَسالِکَ الْحَلالِ وَ اَطِیعُوا الْحَرامَ وَ دَعُوهُ وَ اَسْمَعُوا اَمْرَاللَّهِ وَعَوهُ وَصَلُوا الأَْرْحامِ وَ دَعْواها وَ عاوَا الأَْهْرامِ وَاَرْدَعُوها وَ صاهَرُوا اَهْلَ الصَّلاحِ وَالْوَرَعِ وَ صارَمُوا رَهْطَ اللَّهْوِ وَالطَّمَعِ وَ مَصاهِرُکُمْ اَطْهَرُ الأَّْحْرارِ مَوْلِداً وَ اَسْراهُم سُودَدَاً وَ اَحْلاهُمْ مُورِدَاً وَ هاهُوا اُمُّکُم وَ هَلَّ حَرَمَکَ مُمْلِکَاً عُرُوسَکُمُ الْمُکَرَّمَهُ وَ ماهَرَلَها کَما مَهْرَ رَسُولُ اللَّهِ اُمَّ سَلَمَةٍ وَ هُوَ اَکْرَمُ صَهَرٍ اَوْدَعَ الأَْوْلادَ وَ مَلِکَ ما اَدادَ وَ ما سَها وَ لَاوْکَسَ مُلاحَمَهُ وَلاصَمَ اَسْئَلُ اللَّهَ لَکُمْ اَحْمادَ وِصالَهُ وَ دَوامَ اِسْعادَهُ وَالَهَمَ کَلا اِصلاحَ حالَهُ وَ الإِْعْدادَ لِمالَهُ وَ مَعادُوا لَهُ الْحَمْدَ السَّرْمَدَ وَ لِمَدَحَ لِرَسُولِهِ اَحْمَدَاً.ترجمه: «حمد و ستایش پروردگار پسندیده و داور محبوب مالک هر مولود و راهنمای هر گم شده ستایش هموار کننده صحراها و آرام دهنده کوه‏ها و روان کننده آب و بارانها و آسان کننده، مشکلات و مرادها. ستایش کسی را که عالم اسرار غیب است کلی و مرور دهنده روزگار و دانش تجدید کننده امور به شب و روز و دارنده زمان و مصادر آن. کسی که سفره عامش همیشه گسترده است و خوان نعمت و کمالش همواره پهن و آماده است، آن کسی که به سائل و غیر سائل ببخشد و مرادها بر آورد، آنکس که صحراها را وسعت داد و سنگریزه‏ها را فرش زمین ساخت - ستایش پروردگاری را که بی نظیر و واحد است و پیغمبرش نیز فرمود خدائی نیست جز او و او پروردگاری است که برای همه امّت‏ها و ملّت‏ها یکسان است. آن که پیامبران را فرستاد تا آنکه سلسله نبوّت به محمد صلی الله علیه وآله وسلم رسید او را شاخص اسلام قرار داد و پیشوای دین و یاور احکام تا در راه صلاح بشر بکوشد و استوار و پایدار بماند، آن پیغمبر بود که مرا معرفی کرد و به علم و حکم و قضاوت او بود که می‏دانست و اعلام کرد و قضاوت نمود و محکم ساخت و اساس دین را پایدار نمود و تأکید کرد در وفای به عهد -شما را وعده سروری داد و گرامی بدین داشت و اسلام را در میان شما به امانت گذاشت -درود و رحمت بر او و اهل بیت و عترت او باد تا ما دامی که خورشید نور دارد و ماه تابش می‏کند، تا باد می‏وزد و آب روان است.رحمت به روح پاک محمّد صلی الله علیه وآله وسلم و دودمانشای مردم خداوند شما را رعایت فرمود و اعمال صالح شما را قبول کرد و به شما وعده اجر فراوان داد، اینک به راه و روش حلال بروید و حرام را واگذارید، امر خدا را بشنوید، و عمل کنید، و صله رحم نمائید، و بدانید که اعمال شما عکس العملی دارد. تقوی پیشه کنید و از لهو ولعب و حرص و آز و طمع بهراسید.همه با هم به عمل صالح روی بیاورید و پاک سرشت و بی آزار باشید.شما با هم آنچنان باشید که گویا همه داماد یکدیگرید و در خانه هم عروسی دارید و رشته الفت شما پیوسته استشما دخترها را بکابین و مهر رسولخدا و ام سلمه مهر بندید (500 درهم) که بهترین اولاد را آورید.من از خداوند مسئلت می‏کنم که همه را کردار پسندیده دهد و اصلاح فرماید و مال شما را زیاد کند و اعمال شما را برای آخرت ذخیره فرماید، ستایش می کنم پروردگار مقتدر را و مدح بی حد بر رسول گرامی اسلام که دین او جاودانه باد».

خطبه بی الف و خطبه بی نقطه

خطبه بی الف و خطبه بی نقطهیکی از مطالبی که بزرگان علم و ادب در تمجید از کلام حضرت امیر علیه السلام و اعجاز سخنان ایشان بیان کرده اند خطبه بی الف و خطبه بی نقطه حضرت است. خطبه «بدون الف» در مجامع علمی مسلمین حرکت فکری ایجاد کرد و یک نهضت ادبی به وجود آورد.ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغةمی گوید: بسیاری از مردم ، روایت کرده‏اند که گروهی از یاران پیامبر خدا بحث می‏کردند که: «کدام یک از حروف الفبا، بیشترین کارایی را در کلام دارد؟» و همه بر حرف «الف» اتّفاق کردند .امام علی‏علیه السلام فرمود:....( وحضرت خطبه بدون الف را ایراد فرمودند.) [1]ما در اینجا به نقل این مطلب از ابن شهر آشوب اکتفا می نماییم: ابن شهرآشوب در المناقب آل أبی طالب به نقل از امام رضاعلیه السلام ، از پدران بزرگوارش می گوید: یاران [ پیامبرصلی الله علیه وآله] گِرد آمدند و در این خصوصْ سخن می‏گفتند که «الف» در کلام ، بیشتر از دیگر حروف ، کاربُرد دارد . امام علی‏علیه السلام به بِداهه و بی‏درنگ ، سخنان زیبایی [ بدون الف] ایراد فرمود که اوّلش چنین بود: «حمِدْتُ مَن عَظُمَتْ مِنَّتهُ‌، وَ سَبَغَتْ نِغْمَتُهُ‌، وَ سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ‌، وَ تَمَّت کَلِمَتُهُ‌، وَ نَفَدَتْ مَشِیَّتُهُ‌، وَ بَلَغَتْ قَضِیَّتُهُ... سپاسْ می‏گویم کسی را که منّتش عظیم ، نعمتش فراگیر ، رحمتش پیشاپیش ، کلامش کامل ، اراده‏اش نافذ و فرمانش رساست . . .» تا آخر خطبه . .آن‏گاه ، بدون درنگ نمودن، سخنانی بدون نقطه فرمود که آغازش چنین است: « الحَمْدُ لِلَّهِ أهْلَ الحَمْدِ وَ مَأوَاهُ‌، وَ لَهُ أوْکَدُ الحَمْدِ وَ أحْلاَهُ‌، وَ أسْرَعُ الحَمْدِ وَ أسْرَاهُ‌، وَ أطْهَرُ الحَمْدِ وَ أسْمَاهُ‌، وَ أکْرَمُ الحَمْدِ وَ أَوْلاَهُ ... سپاسْ خدای را که شایسته و سزاوار سپاس است ، و سپاسِ با تأکید و شیرین‏تر و سریع‏تر و آشکارتر و والاتر و گرامی‏تر و شایسته‏تر ، از آنِ اوست . . .» تا آخر خطبه .هر دوی این دو خطبه را در [ کتاب خود:] المکنون و المخزون آورده‏ام .[1] شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 19 ص 140 و نیز رجوع کنید به: مناقب ابن شهر آشوب ج 2 ص 48،کفایه الطالب ص 393، مطالب السؤول: ص 60 ، بحارالانوار، ج 41، ص 304، فضائل آل الرسول فی المعقول و المنقول، تالیف حسون ملارجی الدلفی، ص 14، شرح نهج‏البلاغه علامه خوئی، ج 1، ص 210، نهج السعاده فی مستدرک نهج‏البلاغه، ج 1، ص 82، کنزالعمال، چاپ هند، ج 8، ص 221، مصباح کفعمی، باب 49، ص 741، مخزن اللئالی، بانو مجتهده‏ی امین، ص 125 الی 137، علی علیه‏السلام از ولادت تا شهادت، سید محمد کاظم قزوینی، ص 220 الی 211، سفینه البحار، ج 1، ص 397، زندگانی امیرالمومنین علی علیه‏السلام، حسین عمادزاده، ج 2، ص 90، نهج الخطابه، ج 2، ص 245، آیت الله علم‏الهدی خراسانی، نهج‏البلاغه الثانی، خطبه 4، ص 75 -80، نهج‏البلاغه به زبان انگلیسی، ص 296 -302، قضائ امیرالمؤمنین تألیف محمد تقی شوشتری، ص163 که خطبه که در ذیل آمده از آن نقل شده است.خطبه بدون الف حَمِدْتُ وَ عَظِمْتُ مَنْ عَظُمَتْ مِنَّتُهُ وَ سَبَقَتْ نَعْتُهُ وَسَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبُهُ وَ تَمَّتْ کَلِمَتُهُ وَ نَفِذَتْ مَشِیَّتُهُ وَ بَلَغَتْ قَضِیَّتُهُ.حَمِدْتُهُ مُقرٌّ لربوبیّته مِتَخضّع لعبودیّته، متضلّ من خطیئته، معترف بتوحیده مؤَمّلٌ مِن رَبّه مَغفِرَةً تُنجیه یوم یشغل عن فصیلة و بنیه.و نَستعینه و نَسترشده و نَستهدیه و نُؤمن به و نَتوکَّل علیه و شهدتُ له تشهیدٌ مخلصٌ و موقنٌ و فردته تفرید مؤمن متیقّن و وحّدته توحیدُ عبدٍ مذعنٍ لَیس بِه شریکٌ فی مُلکه و لم یکن له ولیٌّ فی صُنعه.جَلَّ عَن مُشِیرٍ و وزیرٍ فی عونٍ و معینٍ و نظیرٍ.عَلِمَ فَسَتَرَ وَ نَظَرَ فَخَبَر و مَلَکَ فقَدرُو عُصِیَ فَغَفَرَ، وَ حَکَمَ فَعَدَللَم یزل و لَن یزول، لیس مثله شی‏ء و هو قبل کلَّ شَی‏ءٍ و بَعْد کلَّ شَی‏ء. ربَّ متفرِّد بِعزّتِهِ متمکِّنٌ بِقُوَّتِهِ، مُتقدِّسٌ بِعُلُوِّهِ، مُتکبّر بسُموِّهِ لیس یُحِیطُ بِهِ سَمْعٌ و لیس مُحِیطٌ به نَظَرٌ.قَوِیٌّ منیعٌ بَصِیرٌ سَمِیعٌ عَلِیمٌ حَکِیمٌ رؤوفٌ رحیمٌعَجَزَ عن وَصفِهِ مَن یَصِفَهُ وَ ضَلَّ عَن نَعْتِهِ مَنْ یَعرِفه.قَرُبَ فَبَعُدَ و بَعُدَ فَقَرُبَ یُجِیبُ دَعْوَةَ مَنْ یَدْعُوهُ و یَروقه و یُحبُّوه، ذولطفٍ خَفِیٍّ وَ بَطشٍ قویٍّ وَ رَحَمةٍ مُوسعةٍ و عُقوبةٍ مُوجَعَةٍ.رَحْمُهُ جنّةٌ عریضةٌ مونقةٌ و عُقُوبَتَهُ جَحِیمٌ ممدوةٌ مُوبِقَة.وَ شَهِدَتْ ببعثة مُحَمَّدٍ عَبْدُهُ و رَسُولَهُ و صفیُّهُ و نبِیُّهُ وَ خَلِیلُهُ و حَبِیبُهُ. صلّی عَلَیهِ وَ بِهِ صَلوةٌ تُخطیه و تُرِیفَه و تَعلِیهِ و تفِرّبه و تُدنِیهِ، بَعْثُهُ فِی خَیر عَصْرٍ وَ حِینَ فَترَةٍ وَ کَفَرةٍ.رَحمةٌ لِعبیده، و مِنّةٌ لمزیده، ما خَتَم له نُبَوَّتُهُ و وَضَعَ بِهِ حُجَتُهُ فَوَعَشَ وَ نَصَحَ و بَلَغَ وَکَدّه.رؤوف بِکُلِّ مُؤمِنٍ، رحیمٌ، رضیٌّ، ولیٌّ، زکیٌّ، عَلَیْهِ رَحْمَةٌ وَ تَسْلِیمٌ وَ بَرَکَةٌ وَ تَکْرِیمٌ، مِنْ رَبٍّ غَفُورٍ رَحِیم، قَرِیبٍ مُجیب.وَصَیْتُکُم جَمیعَ مَنْ حَضِرَ بِوَصِیَّة رَبِّکُم و ذکَرتُکُم سُنَّةَ نَبِیِّکُم.فَعَلَیْکُم بِرَهبَةٍ تسکُنُ قُلُوبُکُم، و حَسَنةٍ تذری دمُوعُکُم وَ تَقِیَّةٌ تُنْجِیکم قَبْلَ یَوْمٍ یُذْهِلُکُم وَ یُبْلِیکُم.یَنْمُو وَ یَفُوزُ فِیهِ مَنْ ثَقُلَتْ وَزْنَ حَسَنَتةٍ خَفَّت وَزْنُ سَیِّئَة.وَ لتَکُنْ مَسْئَلَتُکُم وَ مُلقکُمْ مَسْئَلَةً ذُلٍّ و خُضُوعٍ وَ شُکْرٍ وَ خُشُوعٍ وَ تَوبَةٍ نُزُوعٍ وَ نَدَمٍ وَ رُجُوعٍ.وَ لَیَغْتَنِمْ کُلَّ مُغْتَنِمٍ مِنْکُمْ صِحَّتَهَ قَبْلَ سُقْمِهِ و شیبَتَهُ قبلَ هِرَمِهِ و کِبَرَهُ وَضِعَتَهُ و سِعَتَهُ و فِزْغَتُهُ قبلَ شُغلِهِ و َ غُنیَتَهُ قَبْلَ فَقْرِهِ، وَ خَضَرَهُ قَبلَ سَفَرِه، مِن قَبلِ یَهْرُحُ وَ یَکبُرُ، وَ یَمْرُضُ وَ یَسْهُمُ وَ عَلَیهِ طَبِیعَتُهُ و یَعْرِضُ عَنْهُ خَیْبَةٌ وَ یَقْطَعُ عُمْرَهُ وَ یَتَغَیِّرُ عَقْلَهُ، و یَتَغَیِّرُ لَوْنَهُ، وَ یَقِلُّ عَقْلَهُ.قَبْلَ قَولِهِم هُوَ عُومُوک وَجِسْمَهُ مَنْهُوک.قَبْلَ جِدَّهُ فی نَزْعٍ شَدیدٍ وَ حُضُورٍ کُلِّ قَریبٍ وَ بَعِیدٍ.قَبْلَ شُخُوصٍ بَصَرِهِ وَ طُمُوعِ نَظَرِهِ وَ رَشْحِ جَبینِهِ، وَ خَطْفِ عُرنِینهِ وَ سُکوُنِ حُنیفَهُ وَ حَدیثِ نَفْسَهُ وَ بَکی عُرُسَهُ وَ یَتَمّ مِنهُ وَلَدَهُ و تَفْرِقَ عَنهُ عَدُوَّهُ وَ صَدِیقَهُ، وَ قَسَمَ جَمْعَهُ وَ ذَهَبَ بَصَرَهُ وَ سَمْعَهُ، وَ کَفَنَ وَ مَدَدَ، وَ وُجِّهَ وَ جَرَّدَ و غَرّی وَ غَسَلَ وَ کَشَفَ وَ سَجَی وَ بَسَطَ لَهُ وَ هِیَ وَ نَشَرَ عَلَیْهِ وَ نَقَلَ مَنْ دُورِ مُزَخْرَفِهِ، وَ قُصُورِ مَشَیَّدِهِ، وَ جَحَرَ مُنَجَّدِهِ.فَجَعَلَ فی ضَرِیحِ مَلْحُودٍ، ضَیْقٍ مَرْصُودٍ، بِلَبَنٍ مَنْظُودٍ مُسَقَّفٌ بِجِلْمُودِ وَ هَیلٌ عَلَیْهِ عَفْرُهُ وَ حَشَّ عَلَیْهِ مَدَرَهُ وَ تَحَقَّقُ حَذْرَهُ وَ نَسَی خَبَرَهُ وَ رَجَعَ عِنْدَ وَلِیِّهِ وَ صَفِیِّهِ، وَ نَدِیمِهِ وَ نَسِیبَةٍ وَ تَبَدَّلَ بِهِ قَرِینُهُ وَ حَسِیبُهُ فَهُوَ حَشْوٌ قَبْرٍ، وَ دَهِینِ قَفْرٍ یَسْعی فی حَسَنَهُ دُودِ قَبْرِهِ وَ یَسِیلُ صَدَیدِهِ عَلی صَدْرِهِ وَ نَحْرِهِ فَتُشِیرُ مِنْ قَبْرِهِ وَ یَنْفَخُ فی صُورِهِ وَ یُدْعی بِحَشْرِهِ وَ نَشُورِهِ.فَثَمَّ بُعْثِرَتْ قُبُورٌ وَ حُصِّلَتْ سَرِیرَةُ صُدُورٍ وَ جِیئی بِکُلِّ نَبِیٍّ وَ صَدِیقٍ وَ شَهِیدٍ وَ نَطِیقٍ وَ قَعَدَ لِلْفَضْلِ رَبٌّ قَدِیرٌ بِعَبْدِهِ بَصِیرٌ خَبِیرٌ.فَلَکُم مِنْ ذَفْرَةٍ تُعْنِیهِ وَ حَسْرَةٍ تُقْصِیهِ فی مَرْقَفِ سَهِیلٍ وَ مَشْهَدِ جَلیلٍ بَیْنَ یَدَی مُلکٍ عَظیمٍ بِکُلِّ صَغِیرَةٍ وَ کَبِیرَةٍ عَلِیمٌ.حِینَئِذٍ یَلْجُمُ عَرَقَهُ وَ یَحْصُرَهُ قِلَقَهُ، غَیْرَ مَرحُومَةٍ، وَ صَرَخَتْهُ غَیْرَ مَسْمُوعَةٍ وَ حُجَّتَهُ غَیْرَ مَیْبُولَةٍ.مُنْتَشِرٌ صَحِیفَتَهُ وَ تَبیِنَ جَرِیرَتَهُ حَیْثُ نَظَرَ فی سُوءِ عَمَلِهِ وَ شَدَّتَ عَیْنَهُ بِنَظْرِهِ وَ یَدِهِ بِبَطْشِهِ وَ رِجْلِهِ بِخَطْوَتِهِ وَ فَرْجُهُ بِلَمْسِهِ وَجِلْدُهُ بِمَسِّهِ وَ تُهَدِّدَهُ مُنْکِرٌ وَ نَکِیرٌ. وَ کَشَفَ عَنْ حَیْثُ یَصِیرُ فَسَلسَلَ جِیْدَهُ وَ غَلْغَلَ مُلْکَهُ یَدَهُ وَسیقَ یَسْحَبُ وَحَشْدَهُ فَوَرَدَجَهَنَّمُ بِکَرُبٍ وَ شِدَّةٍ وَظَلٍّ یَعْذُبُ فِی صَحِیحٍ وَ یُسَمّی شَرْبَةً مِنْ حَمِیمٍ - تَشْوِی وَجْهَهُ؛ تُسْلِحَ حَقْدَهُ وَ زَبْتَلَتْهُ بِمَنْمَعٍ مِنْ حَدِیدٍ - یَعُودُ جِلْدَهُ بِعَنْضَجَةٍ کَجِلدِ جَدِیدٍ یَسْتَغِیثُ فَتَعْرِضَ عَنْهُ خَزَنَةَ جَحِیمٍ وَ یَسْتَصْرِخُ فَلَمْ یُجِب نَدَمٍ حَیْثُ لَمْ یَمْنَعَهُ نَدْمُهُ - نَعُوذُ بِرَبٍ قَدِیرٍ مِنْ شَرِّ کُلِّ مُصِیرٍ وَ نَسْئَلُهُ عَفْوٌ مِنْ رَضِیٍّ عَنْهُ مَغْفِرَةٌ مِنْ قَبْلِ مِنْهُ فَهُوَ وَلِیٌّ مَسْئَلَتِی وَ مَنْجِحُ طَلَبَتِی فَمَنْ زُحْزِحَ عَنْ تَعْذِیبٍ رَبِّه. فِی جَنَّةٍ یُقِرُّ بِهِ وَ خَلَّدَ فِی قُصُورٍ شَیَّدَهُ وَ مُلْکِ جُودٍ عَیَّنَ وَ خَعَّدَهُ، وَطَیَّفَ عَلَیْهِ بِکُوسٍ وَسَکَنٍ حَظِیرَةٍ قُدسٍ فِی فِردُوسٍ وَ نَتْعَلَبُ فِی نَعمی وَ یَسْقی مِنْ تَسنِیمٍ وَ شُرْبٍ مِنْ سَلسَبِیلٍ قَدْ مَزَجَ بِزَنْجَبِیلِ - خَتَمَ بِمِسْکٍ - مُسْتَدِیمِ لَلْمُلکِ مَسْتَشْعِرٌ لِلسُّرُورِ وَ یَشْرَبُ مِنْ خَمُودٍ - فِی رَوضٍ مُغْدِقٍ لَیْسَ یَنْزِفُ عَقْلَهُ هذِهِ مَنْزِلَةٌ مَنْ خَشِیَ رَبَّه وَ حَذِرَ نَفْسَهُ وَ تِلْکَ عُقُوبَةُ مَنْ عَصِیَ مُنْشِئَهُ وَ سَوَّلَتْ لَهُ نَفْسَهُ مَعْصِیَتَهُ فَهُوَ قَولُ فَصْلٍ وَ حُکمُ عَنْهُ قَصَصٌ قَصَّ وَ وَعَظٌ نَصَّ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ نَزَلَ بِهِ رُوحٌ قُدسٌ مُنِیرٌ مُبِینٌ - من عند رب کریم - عَلی قَلبِ نَبِیٍّ مُهتدٍ رَشِیدٍ وَ سَیِّدٌ صَلَّتْ عَلَیْهِ رُسُلٌ سَفَرَةٌ مُکَرَّمُونَ بِرَرَةٌ عَذْبٌ بِرَبٍّ عَلِیمٍ حَکِیمٍ قَدِیرٍ رَحِیمٍ مِن شَرِّ عَدُوٍّ لَعِینٍ رَجِیمٍ یَتَضرَّعُ مُتَضَرِّعُکُمْ وَ یَبْتَهِلُ مُبْتَهِلُکُم وَ نَسْتَغْفِرُ رَبَّ کُلَّ بِرَبٍّ لِی وَلَکُمْ. سپس امام این آیه را خواندند:تلک الدار الاخرة نجعلها للذین لایریدون علواً فی الارض و لافساداً و العاقبة للمتّقین.ترجمه:«سپاس می‏گزارم آن را که منّتش عظیم است . و نعمتش فراوان ورحمتش بر غضبش پیش است. کلامش تمام، واراده‏اش نافذ و حکمتش‏رساست.[ او را] سپاس می‏گویم ، سپاس گفتن کسی که به پروردگاریِ او اقرار دارد و به بندگی‏اش گردن نهاده ، از نافرمانی‏اش گریزان است ، به توحیدش معترف است و از او مغفرتی را امید دارد برای نجات یافتن در روزی که نمی‏تواند به کار خانواده و فرزند ، رسیدگی کند .از او یاری می‏جوییم و کمال می‏طلبیم و هدایت می‏خواهیم . به او ایمان داریم و بر او توکّل می‏کنیم .به او گواهی می‏دهم ، گواهی فرد با اخلاصِ با یقین ، و او را یکتا می‏دانم ، یکتا دانستن کسی که ایمان و یقین دارد ، و او را یگانه می‏شمارم ، یگانه‏شماری بنده اذعان کننده . او را شریکی در ملکش نیست و در آفرینشش یاوری ندارد . از داشتن مشاور و دست‏یار و کمک‏کار و یاری کننده و هماورد ، فراتر است .آگاهی یافت و پنهان داشت . به ژرفا شد و نیک دانست. فرمانروایی یافت و چیره گردید . نافرمانی شد و بخشید . داوری کرد و داد ورزید . همواره بوده است و خواهد بود . "لَیْسَ کَمِثْلِهِ‏ی شَیْ‏ءٌ؛ [1] هیچ موجودی همانند او نیست " . او ، فراتر از هر موجودی است ، پروردگاری که به عزّتش پیروز و به قدرتش نیرومند است . به خاطر برتری‏اش منزّه است و به خاطر والایی‏اش متکبّر است . دیده‏ای او را درک نمی‏کند و نگاهی بر او احاطه ندارد . قوی ، بلند مرتبه ، بینا ، شنوا ، مهربان و اهل گذشت است . هر کس که وصفش کرده ، در وصف او ناتوان است و هر کس که او را می‏شناسد ، در نعت او به اشتباه است .نزدیک است و دور ، و دور است و نزدیک . پاسخ هر کس را که بخوانَدش می‏دهد ، و روزی‏اش می‏دهد و بر او مِهر می‏ورزد . دارای لطفی مستور و قدرتی قوی و رحمتی گسترده و کیفری دردآور است .رحمتش بهشتِ وسیع و زیباست ، و مجازاتش جهنّم درازْ دامن و زجرآور است .به بعثت محمّد ، فرستاده و بنده ، و وصی و پیامبر و نجات دهنده و دوست و شیفته‏اش ، گواهی می‏دهم که او را در بهترین روزگار و به هنگام [ روزگار] ضعف و کفر ، از روی رحمت بر بندگان و منّت فراوان برانگیخت و پیامبری را به او پایان داد و حجّتش را با او استوار ساخت . [ محمّدصلی الله علیه وآله] پند داد و دلسوزی کرد ، ابلاغ نمود و تلاش کرد ، در حالی که بخشنده مؤمنان بود و مهربان ، سخاوتمند بود و خشنود ، وپیشوا بود و زیرک . بر او بادْ رحمت ، سلام ، برکت و احترام پروردگارِ باگذشت و مهربان که نزدیک و برآورنده [ دعا] است!ای جمعی که حاضرید! شما را به همان سفارش‏های پروردگارتان توصیه می‏کنم و سنّت پیامبرتان را به یادتان می‏آورم .بر شما بادْ بیمی که دلتان را آرامش دهد ، و ترسی که اشک‏هایتان را جاری سازد ، و پروایی که پیش از روز گرفتاری و سرگشتگی‏تان شما را نجات دهد ؛ روزی که در آن ، هر که خوبی‏هایش سنگین باشد و بدی‏هایش سبک ، پیروز می‏گردد . بنا بر این ، درخواستتان و آرزویتان باید درخواستی از سرِ افتادگی ، فروتنی ، شکر و زاری ، و همچنین همراه با توبه ، وارستگی ، پشیمانی و برگشت باشد و هر اهل فرصتی از شما باید سلامت را قبل از بیماری ، و جوانی را قبل از پیری ، و برخورداری را قبل از نیازمندی ، و فراغت را پیش از گرفتاری ، و بودنش را قبل از سفرش غنیمت بدارد ، پیش از کهن‏سالی و پیری و بیماری که طبیبش از او ناامید و رویگردان و دوستش از او بُریده باشد ، رحمتش قطع شود و خِرَدش تغییر کند و آن‏گاه گفته شود: "او ناخوشْ احوال و پیکرش لاغر و نزار است" .آن‏گاه در جان کَندن شدید ، به تلاش افتد و دور و نزدیک به گِردش آیند ، دیده‏اش خیره و نگاهش چرخان گَردد ، پیشانی‏اش عَرَق کند ، دماغش گشوده گردد و زاری‏اش فرو افتد ، نفسش محزون شود و همسرش بر او بگِرید ، گورش کَنده و فرزندش بی‏پدر گردد ، دار و دسته‏اش از گِرد او پراکنده گردند و جمع آورده‏هایش تقسیم شود ، گوش و چشمش از بین رفته باشد ، پاهایش کشیده و برهنه و عریان گردد ، غسل داده شود ، [ بر او] آب پاشیده گردد ، کفن آورده و برایش گسترده و آماده و پهن شود ، چانه‏اش بسته گردد ، در پارچه گذاشته و عمامه نهاده شود و از او خداحافظی و بر او سلامْ دهند و با تکبیر، روی تابوتْ نهاده شده ، بر او نماز گزارده شود ، و از خانه‏های آراسته و قصرهای محکم و سنگْ آذین ، منتقل، و در گوری لحد شده و تنگْ جایی سخت و محکم‏گشته با گِل و سقفْ زده شده با سنگ ، نهاده گردد و گورش برایش ترسناک شود و خاک بر رویش ریخته شود و بیم دادن‏ها تحقّق پیدا کند و خبرش فراموش شود ، و دوست ، برگزیده و ندیم و خویشاوندانش از او برگردند و نزدیکان و دوستانش تغییر کنند و او در دل گور و گروگانِ تنهایی بماند ، و کِرم‏های گورش به پیکرش افتند و خون از بینی‏اش بیرون زند و خاک گور ، گوشت بدنش را گَرد سازد و خونش جاری گردد و استخوانش پوسیده شود تا روز محشر .آن‏گاه به هنگامی که در صورْ دمیده شد و به حشر و نشر ، فرا خوانده گشت ، از گور برخیزد . آن‏گاه است که گورها بشکافد ، و رازهای دل‏ها حاصلْ آید ، و برای هر پیامبر ، صدّیق و گواهی فرا خوانده شود ، و [ پروردگار ]توانمندی که به بنده‏اش آگاه و بصیر است ، به تنهایی به داوری بپردازد . چه بسیار ناله‏ها که بیمارْ سر می‏دهد و چه بسیار حسرتی که به دردش آورد . در هر ایستگاه ترسناک و در محضرِ آن جلیل در پیشگاه فرمانروایی آن عظیم - که به هر کوچک و بزرگی آگاه است - ، در این هنگام ، شرمش او را به بند می‏کشد و ناآرامی‏اش او را محصور می‏کند . گناهش مورد رحمت قرار نمی‏گیرد و فریادهایش شنیده نمی‏شود ، و حجّتش بیان نمی‏گردد .کهنه جامه‏اش از بین می‏رود ، و نامه اعمالش گشوده می‏گردد و به کردارهای بدش نگاه می‏شود ، و دیده‏اش بر نگاه‏هایش گواهی می‏دهد ، و دستش به زدنش ، پایش به گام برداشتنش ، و عورتش به عمل نامشروعش ، و پوستش به بَسودنش گواهی می‏دهند . گردنش در زنجیر و دست‏هایش بسته است و پیش بُرده می‏شود و در تنهایی کشیده می‏شود و با اندوه و سختی ، وارد دوزخ می‏گردد و در دوزخ ، همواره عذاب می‏شود و از شربت دوزخی چشانده می‏شود که صورتش را کباب می‏کند و پوستش را می‏کَنَد ، و دوزَخْبانی با عمود آهنین بر او می‏کوبد و پوستش پس از جدا شدن دوباره ، چون پوستی تازه می‏روید ، طلب کمک می‏کند و نگهبانان دوزخ ، از او روی بر می‏گردانند و فریاد می‏کشد و زمانی می‏مانَد و پشیمان می‏گردد .از هر عاقبت بد ، به خدای توانا پناه می‏برم ، و از او می‏خواهم که از هر که راضی است ، درگذرد و هر که را می‏پذیرد ، ببخشد . او تأمین کننده نیاز من و به انجام رسانِ درخواست من است . هر کس از عذاب پروردگارش راه بگردانَد ، در بهشت او در مقام قُرب ، قرار داده می‏شود و در کاخ‏های استوار ، جاودانه می‏گردد و حور عین و [ نیز] غلمان را مالک می‏شود که با کاسه‏هایی دور او می‏چرخند . چنین کسی در بارگاه قدس ، جای داده می‏شود و در نعمت می‏چرخد و از آب خوشگوار تَسنیم ، سیراب می‏شود و از چشمه سَلْسَبیل می‏نوشد که به زنجبیل ، آمیخته و به مُشک و عنبر ، آغشته گشته است .مُلک دایمی می‏یابد و احساس شادی می‏کند . در باغی پُر درخت ، از شراب‏هایی می‏نوشد که از نوشیدن آنها ، نه سردرد می‏گیرد و نه سست می‏شود .این ، جایگاه کسی است که از پروردگارش می‏ترسد و خود را از گناه ، دور می‏دارد و آن ، کیفر کسی است که اراده خدایش را انکار می‏کند و خواست نَفْسش گناه را برایش تزیین می‏کند . این ، کلام آخر و حکم دادگرانه است و همان خبری است که نقل شده ، و همان پندی است که تصریح گشته است: "تَنزِیلٌ مِّنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ؛ [2] وحی [ ، نامه‏ای] است از حکیمی ستوده" که روح القدس ، آن را به طور آشکار ، بر دلِ پیامبرِ هدایت شده صاحب کمال ، نازل کرده است . پیامبرانِ فرستاده شده و بزرگان شایسته بر او درود فرستاده‏اند.از دشمن نفرین شده رانده گشته ، به پروردگار دانا و مهربان و کریم ، پناه می‏برم! باید که هر زاری کننده شما زاری کند و هر ناله کننده شما ناله بزند و هر بنده‏ای از شما برای من و شما طلب بخشش کند ، که پروردگارم به تنهایی برای من بس است! [1] شورا ، آیه 11. [2] فصّلت ، آیه 42.

آیات نازله در باره حضرت علی(علیه السلام)

آیه الذین ینفقون اموالهم باللیل و النهار سرا و علانیة فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون[26] . کسانیکه اموالشان را در شب و روز و نهانی و آشکارا انفاق میکنند برای آنان در نزد پروردگارشان پاداشی است و آنان خوف و اندوهی ندارند. خوارزمی و ثعلبی و مالکی و ابو نعیم و دیگران از ابن عباس نقل کرده اند که علی علیه السلام چهار درهم داشت یکی را شب (در راه خدا) صدقه داد و یکی را روز و یکی را پنهانی و یکی را آشکارا آنگاه این آیه در باره او نازل گردید[27] .11 ـ آیه و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله[28] و از مردم کسی هست که جان خود را میفروشد (بذل میکند) در راه بدست آوردن رضای خدا. ثعلبی در تفسیر خود از ابن عباس روایت میکند که در شب هجرت پیغمبر صلی الله علیه و آله علی علیه السلام در فراش وی خوابید و این آیه در شأن آنحضرت نازل گردید[29] .12 ـ آیه ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات اولئک هم خیر البریة[30] . کسانیکه ایمان آورده و اعمال نیکو انجام دادند آنان بهترین مردمند. مقاتل بن سلیمان از ضحاک از ابن عباس نقل کرده است که این آیه در شأن علی علیه السلام و اهل بیت او نازل شده است[31] .13 ـ وقفوهم انهم مسئولون[32] آنها را نگهدارید که مورد سؤال خواهند بود. ابو سعید خدری از پیغمبر صلی الله علیه و آله نقل میکند که آنچه مورد سؤال خواهد بود ولایت علی بن ابیطالب است[33] .14 ـ آیه ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات سیجعل لهم الرحمن ودا[34] کسانی که ایمان آورده و عمل های نیک انجام دادند بزودی خداوند دوستی آنها را در دلهای مردم قرار میدهد. گنجی شافعی از قول خوارزمی مینویسد که علی علیه السلام فرمود مردی مرا ملاقات کرد و گفت یا ابا الحسن بدانکه بخدا من ترا در راه خدا دوست دارم علی علیه السلام فرمود من برسول خدا صلی الله علیه و آله مراجعه کرده و سخن آنمرد را باو خبر دادم. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود شاید در باره او احسان و نیکی نموده ای، گفتم بخدا من در باره او احسانی نکرده ام، رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود خدا را سپاس که دلهای مؤمنین را بدوستی تو واد داشته است آنگاه آیه بالا نازل شد[35] .15 ـ آیه و اعتصموا بحبل الله جمیعا[36] و همگی بریسمان خدا چنگ زنید. صاحب کتاب مناقب الفاخرة از عبد الله بن عباس روایت کرده است که ما در خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله بودیم عربی آمد و عرض کرد یا رسول الله شنیدم که میفرمودی اعتصموا بحبل الله حبل خدا کدام است که باو تمسک جوئیم؟ رسول خدا صلی الله علیه و آله دست خود را بر دست علی علیه السلام زد و فرمود باین شخص تمسک جوئید که این حبل المتین است[37] .16 ـ آیه انما انت منذر و لکل قوم هاد[38] هر آینه تو بیم دهنده ای و برای هر قومی هدایت کننده ای است. از طریق اهل سنت هفت حدیث نقل شده است که مقصود از منذر پیغمبر صلی الله علیه و آله و از هادی علی علیه السلام میباشد از جمله مالکی در فصول المهمه مینویسد که چون آیه مزبور نازل شد رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: انا المنذر و علی الهادی و بک یا علی یهتدی المهتدون. یعنی من انذار کننده ام و علی هدایت کننده و بوسیله تو یا علی هدایت یافتگان هدایت می یابند[39] .17 ـ آیه و اذ قال ابراهیم رب اجعل هذا البلد امنا و اجنبنی و بنی ان نعبد الاصنام[40] زمانیکه ابراهیم (بدرگاه خدای تعالی دعا کرد) و گفت پروردگارا این شهر را (مکه) محل امن قرار بده و من و فرزندانم را از بت پرستی دور گردان. ابن مغازلی شافعی بسند خود از عبد الله بن مسعود نقل میکند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود دعای ابراهیم که عرض کرد پروردگارا من و فرزندانم را از بت پرستی دور گردان بمن و علی منتهی شد که هیچیک از ما هرگز به بت سجده نکردیم در نتیجه خداوند مرا نبی و علی را وصی قرار داد[41] .18 ـ آیه فان الله هو مولاه و جبریل و صالح المؤمنین و الملائکة بعد ذلک ظهیر[42] . البته خدا و جبرئیل و صالح مؤمنین یاری کننده او (پیغمبر صلی الله علیه و آله) هستند و فرشتگان پس از نصرت خدا پشتیبان اویند. مفسرین و علمای بزرگ اهل سنت نوشته اند که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود در آیه مزبور منظور از صالح المؤمنین علی بن ابیطالب است[43] .19 ـ آیه لا یستوی اصحاب النار و اصحاب الجنة اصحاب الجنة هم الفائزون[44] . یعنی دوزخیان با بهشتیان برابر نیستند اصحاب بهشت آنانند که رستگار هستند. موفق بن احمد بسند خود از جابر روایت کرده است که گفت ما در خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله بودیم که علی علیه السلام داخل شد رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود قسم بآنکه جان من در دست اوست که این مرد و شیعه اش در روز قیامت رستگارانند[45] .20 ـ آیه و تعیها اذن واعیة[46] و نگهدارد، آن پند را گوش نگاهدارنده. طبری و سیوطی در تفسیر خودشان نوشته اند که وقتی آیه مزبور نازل شد پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله عرض کرد خدایا آنگوش را گوش علی قرار بده و علی علیه السلام فرمود از آنگاه چیزی نشنیدم که فراموش کرده باشم[47] .   --------------------------------------------------------------------- 26.سوره بقره آیه 274.27.مناقب ابن مغازلی ص 280 ـ ذخائر العقبی ص 88.28.سوره بقره آیه 207.29.ینابیع المودة ص 92 ـ کفایة الطالب ص 239.30.سوره بینة آیه 8.31.غایة المرام باب 94 حدیث 9.32.سوره و الصافات آیه 24.33.شواهد التنزیل جلد 1 ص 107 ـ صواعق المحرقه ص 89.34.سوره مریم آیه 96.35.کفایة الطالب ص 249 ـ مناقب خوارزمی ص 188 ـ الغدیر جلد 2 ص 56.36.سوره آل عمران آیه 103.37.کفایة الخصام ص 343.38.سوره رعد آیه 7.39.فصول المهمه ص 122.40.سوره ابراهیم آیه 35.41.مناقب ابن مغازلی ص 276.42.سوره تحریم آیه 4.43.شواهد التنزیل جلد 2 ص 255 ـ صواعق محرقه ص 144.44.سوره حشر آیه 20.45.کفایة الخصام ص 422.46.سوره الحاقة آیه 12.47.مناقب ابن مغازلی ص 265.

آیات نازله در باره حضرت علی(علیه السلام)

آیه تطهیر ـ در تفسیر طبری و فخر رازی و همچنین در کتب دیگر اهل سنت نقل شده است که آیه تطهیر: انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا[11] در خانه ام سلمه بر پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله نازل شده و آنحضرت فاطمه و حسنین و علی علیهم السلام را جمع کرد سپس گفت: اللهم هؤلاء اهل بیتی فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا (خدایا اینها اهل بیت من هستند پلیدی را از اینها دور گردان و بتطهیر خاصی پاکشان فرما) ام سلمه گفت یا رسول الله من هم جزو آنها هستم؟ حضرت فرمود تو جای خود داری و زن خوبی هستی (اما مقام اهل بیت مرا نداری. )[12] . برخی از علمای اهل سنت مانند زمخشری و غیره گفته اند که این آیه در مورد زنان پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله نازل شده است زیرا صدر و ذیل آیه در باره آنها است! پاسخ اینست که اگر این آیه در باره زوجات پیغمبر صلی الله علیه و آله بود ضمیر مخاطب بصیغه جمع مؤنث میآمد و آیه چنین میشد لیذهب عنکن الرجس و یطهرکن تطهیرا زیرا بکار بردن صیغه مذکر در جمع مؤنث بر خلاف قواعد زبان عرب و بکلی غلط است و علت اینکه با وجود حضرت زهرا علیها السلام در آن انجمن ضمیر مخاطب را جمع مذکر آورده است از جهت تغلیب است همچنانکه در آیه 73 سوره هود نیز با اینکه مخاطب زن است (ساره) ولی چون ابراهیم در رأس آن خاندان قرار گرفته از نظر تغلیب ضمیر جمع مذکر آمده است ـ قالوا اتعجبین من امر الله رحمة الله و برکاته علیکم اهل البیت... و گذشته از این همه جا منظور از اهل بیت، علی و فاطمه و حسنین علیهم السلام اند نه کسان دیگر زیرا رسول خدا صلی الله علیه و آله فقط بآنها اهل بیت خطاب میکرد چنانکه در کتب معتبره از انس بن مالک نقل شده است که پیغمبر صلی الله علیه و آله برای نماز صبح که میرفت مدت ششماه از در خانه فاطمه علیها السلام عبور میکرد و آنها را صدا میزد و میفرمود الصلوة یا اهل البیت و آنگاه این آیه را تلاوت میفرمود انما یرید الله...[13] . همچنین پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود که این آیه در باره پنج نفر نازل شده است در باره من و علی و حسن و حسین و فاطمه[14] . در کتاب قاموس الصحیفه از صاحب ریاض السالکین نقل شده است که جمهور علماء عامه گفته اند زنان پیغمبر صلی الله علیه و آله جزو اهل بیت او میباشند و من بحدیثی برخوردم که سیوطی در کتاب (الجامع الصغیر) از ابن عساکر از واثله نقل کرده که مضمونش صراحت دارد بر عقیده مذهب امامیه که زنهای آنحضرت در شمار اهل بیتش نیستند و آن گفتار او است که (بدخترش) فرمود نخستین کسی که از اهل بیت من بمن ملحق میشود توئی ای فاطمه و اول کسی که از زنانم بمن ملحق میشود زینب است[15] . 6 ـ بنقل علماء و مورخین فریقین چون آیات سوره برائت در مورد عهد شکنی و مذمت مشرکین نازل گردید رسول اکرم صلی الله علیه و آله آیات اوائل سوره مزبور را بابو بکر داد که بمکه برده و در موسم حج بمشرکین ابلاغ نماید، پس از آنکه ابو بکر براه افتاد و قدری راه رفت جبرئیل نازل شد و ضمن ابلاغ سلام خداوند به پیغمبر صلی الله علیه و آله عرض کرد خداوند فرماید: لا یؤدیها عنک الا انت او رجل منک. یعنی کسی از جانب تو اداء رسالت ننماید مگر خودت یا مردی که از خودت باشد. رسول خدا صلی الله علیه و آله فورا علی علیه السلام را طلبید و فرمود شتر مرا سوار شو و دنبال ابو بکر برو هر کجا باو رسیدی آیات را از او بگیر و بمکه ببر و بمشرکین قرائت کن، حضرت امیر فورا حرکت کرد و در راه بابوبکر رسید و آیات را از او گرفته و بمکه برد و ابو بکر خدمت پیغمبر مراجعت نمود و در حالیکه از این امر محزون و متأسف بود عرض کرد یا رسول الله مگر در باره من چیزی نازل شده حضرت فرمود خدای تعالی دستور داد که آیات را کسی ببرد که از خود من باشد و من هم علی را برای انجام این مأموریت اعزام نمودم[16] . در اینجا سه مطلب مورد توجه و بررسی است: اول اینکه علی علیه السلام از خود پیغمبر صلی الله علیه و آله است و ابو بکر چنین خصوصیتی را ندارد. دوم اینکه خدای تعالی ابو بکر را برای ابلاغ چند آیه در یک شهر شایسته ندید و به پیغمبرش دستور داد که برای اینکار علی علیه السلام را بفرستد در اینصورت چگونه حزب سقیفه چنین کسی را برای جانشینی پیغمبر انتخاب کردند که با تمام احکام قرآن در تمام شهرهای اسلامی خلافت نماید؟ سوم اینکه اعزام ابو بکر در وهله اول و عزل او در وهله ثانی و نصب علی (ع) بجای وی برای اثبات و نشاندادن فضیلت و شایستگی علی علیه السلام بود زیرا اگر از اول آنحضرت بچنین مأموریتی منصوب میشد بنظر همه عادی میآمد و چندان اهمیتی نداشت ولی وقتی ابو بکر براه افتاد و سپس علی علیه السلام بدان سمت گمارده شد این امر دلیل بر فضیلت و شایستگی علی علیه السلام برای جانشینی پیغمبر و انجام وظائف او میباشد. 7 ـ آیه مودت ـ قل لا اسألکم علیه اجرا الا المودة فی القربی[17] . (ای پیغمبر در برابر زحمات تبلیغ رسالت بمردم) بگو من از شما اجر و مزدی نمیخواهم مگر دوستی نزدیکانم را. زمخشری در تفسیر کشاف و گنجی شافعی در کفایة الطالب و دیگران نوشته اند که چون آیه مزبور نازل شد به پیغمبر صلی الله علیه و آله گفتند یا رسول الله: و من قرابتک هؤلاء الذین وجبت علینا مودتهم؟ قال علی و فاطمة و ابناهما[18] . یعنی نزدیکان شما که دوستی آنها بر ما واجب است چه کسانی اند؟ فرمود علی و فاطمه و دو پسرشان. 8 ـ آیه قل کفی بالله شهیدا بینی و بینکم و من عنده علم الکتاب[19] . کافران رسالت پیغمبر اکرم را انکار کرده و گفتند تو پیغمبر نیستی این آیه در پاسخ آنان بحضرتش نازل شد که بگو (من برای رسالت خود دو شاهد دارم یکی) خدا است که برای شهادت میان من و شما کافی است و دیگری کسی است که علم کتاب در نزد اوست. ثعلبی در تفسیر آیه مزبور مینویسد آنکه علم کتاب در نزد اوست علی بن ابیطالب است[20] . همچنین ابو سعید خدری گوید از رسول خدا صلی الله علیه و آله پرسیدم آنکس که علم کتاب در نزد اوست کیست؟ فرمود آنکس برادرم علی بن ابیطالب است[21] . شیخ سلیمان بلخی از ابن عباس نقل میکند که گفت آنکه علم کتاب در نزداوست علی علیه السلام است زیرا او بتفسیر و تأویل و ناسخ و منسوخ آن عالم بود[22] . 9 ـ آیه افمن کان علی بینة من ربه و یتلوه شاهد منه...[23] . آیا کسیکه (رسول خدا صلی الله علیه و آله برای صحت گفتار خود) حجتی (قرآن) از طرف پروردگار خود داشته و پشت سر او شاهد و گواهی از خود او باشد.... در این آیه نیز مفسرین و مورخین عامه و خاصه نوشته اند که منظور از شاهد و گواهی از خود پیغمبر علی علیه السلام است[24] . ابراهیم بن محمد حموینی در کتاب فرائد السمطین از ابن عباس نقل میکند که این آیه در شأن علی علیه السلام است و احدی با او در آن شریک نیست و خوارزمی هم در مناقب خود مینویسد که عمرو عاص در نامه ای که بمعاویه نوشته بود اشاره بآیاتی در شأن علی علیه السلام کرده بود که از جمله آنها آیه مزبور بوده است[25] .   ------------------------------------------------------------------- 11.سوره احزاب آیه 33 ـ اراده خدا است که از شما اهل بیت پلیدی را دور کند و شما را بتطهیر خاصی پاک گرداند.12.کفایة الطالب ص 372 ـ تفسیر فخر رازی جلد 6 ص 783.13.شواهد التنزیل جلد 2 ص 11.14.تفسیر ابن جریر طبری جلد 22 ص 5.15.قاموس الصحیفه ص 25 ـ این کتاب اخیرا بوسیله جناب حجة الاسلام حاجی سید ابو الفضل حسینی بسبک جالب و زیبا در شرح لغات صحیفه سجادیه تألیف شده و تعلیقات او اضافاتی نیز از نظر نقل حدیث و مطالب سودمند با استفاده از منابع ارزنده در آن منظور گردیده است مطالعه این کتاب نفیس برای محققین و اهل علم توصیه میشود.16.ذخائر العقبی ص 69 ـ کفایة الطالب ص 242 ـ ینابیع الموده ص 88 ـ ارشاد مفید جلد 1 باب 2 فصل 17.17.سوره شوری آیه 23.18.کفایة الطالب ص 91 ـ تفسیر کشاف جلد 2 ص 339 ـ ذخائر العقبی ص 25.19.سوره رعد آیه 13.20.غایة المرام باب 126.21.شواهد التنزیل جلد 1 ص 307.22.ینابیع المودة ص 104.23.سوره هود آیه 17.24.تفسیر ابو الفتوح رازی ـ ینابیع المودة ص 99.25.غایة المرام باب 128.

آیات نازله در باره حضرت علی(علیه السلام)

انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة و هم راکعون (سوره مائده آیه 55) بنا بنقل مفسرین و مورخین عامه و خاصه آیات زیادی (بیش از سیصد آیه) در باره ولایت علی علیه السلام و فضائل و مناقب آنحضرت در قرآن کریم آمده است که نقل همه آنها از عهده این کتاب خارج است لذا ما در اینجا فقط بنقل چند مورد از کتب معتبره اهل سنت اشاره مینمائیم که جای چون و چرا برای آنان باقی نماند1 ـ آیه تبلیغ ـ ابو اسحق ثعلبی در تفسیر خود و طبری در کتاب الولایة و ابن صباغ مالکی و همچنین دیگران نوشته اند که آیه تبلیغ یعنی آیه 67 سوره مائده یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک... در باره علی علیه السلام نازل شد و رسول خدا صلی الله علیه و آله دست علی را گرفت و فرمود: من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم و ال من والاه....[1] . چون در باره نزول این آیه و جریان غدیر خم در فصل ششم بخش یکم توضیحات کافی داده شده لذا در اینجا از تکرار آن صرفنظر میشود. 2 ـ آیه ولایت ـ عموم مفسرین و محدثین مانند فخر رازی و نیشابوری و زمخشری و دیگران از ابن عباس و ابوذر و سایرین نقل کرده اند که روزی سائلی در مسجد از مردم سؤال نمود و کسی چیزی باو نداد، علی علیه السلام که مشغول نماز و در حال رکوع بود با انگشت دست راست اشاره بسائل نمود و سائل متوجه شد وآمد انگشتر را از دست او خارج نمود و آیه انما ولیکم الله و رسوله و الذین امنوا الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة و هم راکعون[2] نازل گشت یعنی ولی و صاحب اختیار شما فقط خدا و رسول او و مؤمنینی هستند که نماز را بر پا میدارند و در حال رکوع زکوة میدهند. (اگر چه مؤمنین را بصیغه جمع آورده که در حال رکوع صدقه میدهند ولی در خارج مصداق واقعی آن منحصر بفرد بوده و علی علیه السلام میباشد، بعضی هم گفته اند چون ائمه دیگر نیز دارای مقام ولایت بوده و اولاد معصومین علی علیه السلام میباشند لذا بصیغه جمع قید شده است. ). در آنحال رسول اکرم صلی الله علیه و آله از سائل پرسید آیا کسی بتو چیزی داد؟ سائل ضمن اشاره بعلی علیه السلام عرض کرد این انگشتر را او بمن داد[3] . علمای اهل سنت با اینکه بنزول این آیه در باره ولایت علی علیه السلام اقرار دارند اما بعضی از آنها مانند ابن حجر و غیره در اینجا طفره رفته و میگویند کلمه ولی بمعنی دوست و ناصر است نه بمعنی اولی بتصرف در صورتیکه از ظاهر کلام کاملا معلوم است که ولی بمعنی زعیم و صاحب اختیار است زیرا آیه شریفه با انما که افاده حصر میکند شروع شده است یعنی صاحب اختیار و اولی بتصرف شما فقط خدا و رسول او و کسی است که در حال رکوع صدقه داده است اگر ولی بمعنی دوست باشد انحصار آن بخدا و رسول او و شخص راکعی که صدقه داده است بی معنی و دور از منطق خواهد بود چون در اینصورت مؤمنین جز خدا و رسول و علی علیه السلام دوست دیگری نخواهند داشت در حالیکه مؤمنین همه دوست و ناصر یکدیگرند و دوستی چیزی نیست که خداوند آنرا در انحصار خود و اولیائش قرار دهد، در این مورد حسان بن ثابت حضرت امیر علیه السلام را مدح کرده و چنین گوید: فانت الذی اعطیت اذ کنت راکعافدتک نفوس القوم یا خیر راکع فانزل فیک الله خیر ولایةو بینها فی محکمات الشرایع[4] . یعنی تو آن کسی هستی موقعیکه در رکوع بودی بخشش نمودی پس جانهای مردم فدای تو باد ای بهترین رکوع کننده. خداوند هم در شأن تو بهترین ولایت را نازل کرد و آنرا در قرآن کریم ضمن شرایع محکم دین بیان فرمود و معلوم و واضح است که مقصود از بهترین ولایت همان زعامت و رهبری است نه یاری و دوستی و معانی دیگر.3 ـ آیه یا ایها الذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول. و اولی الامر منکم[5] . (ای مؤمنین خدا و رسول او صاحبان امر از خودتان را اطاعت کنید). شیخ سلیمان بلخی و دیگران نوشته اند که این آیه در باره امیر المؤمنین نازل شده و منظور از اولی الامر ائمه علیهم السلام از اهل بیت اند.[6] . اهل سنت هر رئیس و زعیمی را که نسبت بمسلمین ریاست داشته باشد اولو ـ الامر گویند و اطاعت او را بموجب این آیه واجب میدانند ولی این قول بهیچوجه صحیح نمیباشد زیرا در اینصورت باید اطاعت معاویه و یزید و عبد الملک و متوکل عباسی و امثال آنها که ستمگر و فاسق بودند بر مردم واجب باشد در صورتیکه آیات دیگری هست که خداوند از اطاعت چنین اشخاصی نهی فرموده است چنانکه فرماید: و لا تطیعوا امر المسرفین، الذین یفسدون فی الارض و لا یصلحون[7] . (امر اسراف کنندگان را که در روی زمین فساد نموده و اصلاح نمیکنند اطاعت نکنید) بنا بر این اطاعت آن اولوا الامری واجب است که پاک و معصوم بوده و دستورات وی همان اوامر و نواهی خدا و پیغمبر باشد و چنین کسانی جز علی (ع) و یازده فرزندش که جانشینان پیغمبر اکرم اند کس دیگری نمیباشد چنانکه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: انا و علی و الحسن و الحسین و تسعة من ولد الحسین مطهرون معصومون[8] . یعنی من و علی و حسن و حسین و نه تن از فرزندان حسین پاک و معصوم هستیم.4 ـ آیه مباهله ـ گروهی از نصارای نجران در مدینه خدمت پیغمبر صلی الله علیه و آله آمده و در باره موضوعات متفرقه و خلقت حضرت عیسی علیه السلام از آنجناب مطالبی پرسیدند و چون در مباحثه راه مغالطه می پیمودند آیه مباهله نازل شد که: فمن حاجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا و ابنائکم و نساءنا و نسائکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنة الله علی الکاذبین[9] . یعنی ای پیغمبر هر کس با تو در امر عیسی پس از آنکه ترا در باره او علم و اطلاعی حاصل شد مجادله کند بگو بیائید تا ما و شما پسران و زنان و نزدیکان خود را که بمنزله خود ما هستند بخوانیم و سپس بدرگاه خدا ناله و نفرین کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم. بدینطریق رسول اکرم صلی الله علیه و آله آنها را بمباهله دعوت فرمود و فرادی آنروز نصارا با علمای خود بیرون آمده و اسقف نصارا بدانها گفت اگر محمد صلی الله علیه و آله با نزدیکان و اقوامش بیاید مباهله نکنید (زیرا اگر او بر حق نباشد نزدیکانش را در معرض نفرین و بلا نمیآورد) و اگر با اصحاب و مسلمین بیاید مباهله کنید در آنحال پیغمبر اکرم با علی و فاطمه و حسنین علیهم السلام حاضر شد اسقف پرسید اینها کیستند؟ گفتند آن جوان پسر عم و داماد اوست و آن زن یگانه دختر مورد علاقه اوست و آندو کودک هم نواده های او هستند. اسقف گفت بخدا سوگند من چهره هائی می بینم که اگر از خدا بخواهند کوهها را از جا میکند خوبست از مباهله خود داری کنید و با او مصالحه نمائید لذا گفتند یا ابا القاسم ما مباهله نمیکنیم و حاضر بمصالحه هستیم حضرت نیز پذیرفت. ابن ابی الحدید و ابن مغازلی و دیگران نوشته اند که منظور از ابنائنا حسنین و مقصود از نسائنا فاطمه و منظور از انفسنا علی علیه السلام میباشد[10] . بنا بر این در این آیه خداوند حضرت امیر را از شدت اتحاد نفسانی با پیغمبر (البته بطور مجاز) نفس پیغمبر خوانده است.   ------------------------------------------------------------- 1.شواهد التنزیل جلد 1 ص 189 ـ فصول المهمه ص 27.2.سوره مائده آیه 55.3.کفایة الطالب ص 250 ـ مناقب خوارزمی ص 178 ـ تفسیر طبری جلد 6 ص 165 ـ تفسیر رازی جلد 3 ص 431 و کتب دیگر.4.کشف الغمه ص 88.5.سوره نساء آیه 59.6.ینابیع المودة ص 114 ـ شواهد التنزیل جلد 1 ص 149 ـ غایة المرام باب 58.7.سوره شعراء آیه 151 ـ 152.8.ینابیع المودة ص 445.9.سوره آل عمران آیه 61.10.مناقب ابن مغازلی ص 263 ـ کفایة الخصام ص 309 ـ فصول المهمه ص 8.11.سوره احزاب آیه 33 ـ اراده خدا است که از شما اهل بیت پلیدی را دور کند و شما را بتطهیر خاصی پاک گرداند.12.کفایة الطالب ص 372 ـ تفسیر فخر رازی جلد 6 ص 783.13.شواهد التنزیل جلد 2 ص 11.14.تفسیر ابن جریر طبری جلد 22 ص 5.15.قاموس الصحیفه ص 25 ـ این کتاب اخیرا بوسیله جناب حجة الاسلام حاجی سید ابو الفضل حسینی بسبک جالب و زیبا در شرح لغات صحیفه سجادیه تألیف شده و تعلیقات او اضافاتی نیز از نظر نقل حدیث و مطالب سودمند با استفاده از منابع ارزنده در آن منظور گردیده است مطالعه این کتاب نفیس برای محققین و اهل علم توصیه میشود.16.ذخائر العقبی ص 69 ـ کفایة الطالب ص 242 ـ ینابیع الموده ص 88 ـ ارشاد مفید جلد 1 باب 2 فصل 17.17.سوره شوری آیه 23.18.کفایة الطالب ص 91 ـ تفسیر کشاف جلد 2 ص 339 ـ ذخائر العقبی ص 25.19.سوره رعد آیه 13.20.غایة المرام باب 126.21.شواهد التنزیل جلد 1 ص 307.22.ینابیع المودة ص 104.23.سوره هود آیه 17.24.تفسیر ابو الفتوح رازی ـ ینابیع المودة ص 99

آرشیو کامل اس ام اس های عید غدیر

عید است و غــدیرش ، علی والا است ، علی دل تشنه عـــــدل است و او دریاست ، علی جشن است و مبارک ، علی گشته است ، ولی دنیا همـــه را شادی که مـــــولا است ، علی . . . اس ام اس عید غدیر بر عید غدیر عید اکبر صلوات / بر چهره ی نورانی حیدر صلوات بر فاطمه این عید هزاران تبریک  / بر یک یک اهل بیت کوثر صلوات  . . . عید غدیر بر شما مبارک . . . پیامک عید غدیر زیر چتر بوسه ها ، آسمان غدیر شد فرصت ِ تنفس ِ نغمه ی کویر شد ترجمانی از بهشت ،ترجمانی از خدا روی دست ِ عرشیان، آیه ای غدیر شد . . . . . . عیدی چو غدیر این قدر معظم نیست  / حبلی چو ولایتش چنین محکم نیست بر رشته ی محکم ولایت صلوات  / بیچاره بود هر آن که مستعصم نیست عید سعید غدیر خم مبارک باد . . . شعر عید غدیر این عید سعید حیدر کرار است شادی و شعف به عرش حق بسیار است ذکر صلوات بر محمد امروز خشنودی آل عترت و اطهار است عید سعید غدیر خم مبارک باد . . . غافل مشو از عید غدیر و برکات  / امروز خدا گشوده است باب نجات جبریل و ملائک همه با امر خدا  / سر داده ز گل دسته ی هستی صلوات . . . دوبیتی عید غدیر در عید غدیرخم بسی مسرورم  / از نور جمال مرتضی مسحورم امید که در حشر به ذکر صلوات  / با حب علی خدا کند محشورم . . . متن تبریک عید غدیر در عید غدیر شاد و دست افشانم  / مست از می ناب حضرت سبحانم یاران همه در سماع و ذکر صلوات  / خاموش نشستن این زمان نتوانم . . . در عید غدیرخم چو پیمان بستند  / تا آخر عمر عهدشان نشکستند بر روح بلند پایمردان صلوات  / لعنت به جماعتی که آن بگسستند . . . جملات زیبای عید غدیر از فرط گنه جهان ما شد تاریک  / ای کاش خدا برای عرض تبریک در عید غدیرخم به نور صلوات  / عیدی بدهد فرج نماید نزدیک . . . یارب به حق غدیر و مولای غدیر  / با دست علی ومرتضی دستم گیر تا همره قدسیان فرستم صلوات  / فریاد زنم ز فرط شادی تکبیر . . . بهترین اس ام اس های عید غدیر خورشید خجالت زده شد روز غدیر  / در رشک رخ نبی و سیمای امیر پس چهره برافروخت به ذکر صلوات  / تفسیر بشد وگرنه آن دم تکویر . . . آغاز علی بود و علی حُسن ختام  / او اول و آخر است به دین اسلام در عید غدیرخم فرستد صلوات  / هر کس که و را علی ولی گشت و امام . . . امید خدا به ما نویدی بدهد  / در عید غدیر اجر مزیدی بدهد از برکت ذکر یاعلی و صلوات  / حق با فرجش بر همه عیدی بدهد

آرشیو کامل اس ام اس های ولادت امام علی(ع)

از قــــــدرت لایـــزالـــــی یــــــزدانــــــی گـردیــده قــلــوب شـیــعــیـان نورانی از فــاطــمــه بـنــت اســـد شـــد ظــاهــر در کـعــبــه وجـــود عـــلـی عـمرانی . . . . . . سرچشمه ی عشق با علی آمده است گل کرده بهشت تا علی آمده است شد کعبه حرمخانه میلاد علی(ع) کز کعبه صدای یا علی آمده است . . . میلاد امام علی(ع) آغازگر اشاعه عدالت و مردانگی و معرف والاترین الگوی شهامت و دیانت، بر عاشقانش مبارک باد . . . . . . میلاد مظهر علم و عزت و عدالت و سخاوت و شجاعت اسد الله الغالب، علی بن ابیطالب(ع)، مبارک باد . . . . . . از دین نبی شکفته جان و دل من  / با مهر علی سرشته آب و گل من گر مهر علی به جان نمی ورزیدم  / در دست چه بود از جهان حاصل من  . . . . . . پیامک ولادت امام علی(ع) از دین نبی شکفته جان و دل من با مهر علی سرشته آب و گل من گر مهر علی به جان نمی ورزیدم در دست چه بود از جهان حاصل من . . . تا حبّ علی و آل او یافته ایم کام دل خویش مو به مو یافته ایم وز دوستی علی و اولاد علی است در هر دو جهان گر آبرو یافته ایم . . . اس ام اس ولادت امام علی(ع) تا که بر لب نامت ای زیباترین، می آورم آسمان ها را تو گویی بر زمین می آورم تو طلوع آفتابی، من اذان مغربم زیر لب نام امیرالمؤمنین می آورم . . . راد اس ام اس آن شیر دلاور که زبهر طمع نفس در خوان جهان پنجه نیالود، علی بود شاهی که وصی بود و ولی بود، علی بود سلطان سخا و کرم و جود، علی بود . . . میلاد مرتضی اسدالله حیدر است جشن ولادت علی(ع) آن میر صفدر است زوجی برای فاطمه حق آفریده است این زادروز همسر زهرای اطهر است . . . اشعار ولادت امام علی(ع) هر کس که شود داخل حصن حیدر ایمن بود از عذاب روز محشر جز مهر علی و آل چیزی نبود رمایه ی طوبا و بهشت و کوثر میلاد امام علی(ع) مبارک باد . . . دوبیتی ولادت امام علی(ع) ذکر من، تسبیح من، ورد زبان من علی است جان من، جانان من، روح و روان من علی لست تا علی (ع) دارم ندارم کار با غیر علی شکر لله حاصل عمر گران من علی است میلاد امام علی(ع) مبارک باد . . . اس ام اس میلاد حضرت علی(ع) حجت حق، از حریم حق، به امر حق عیان شد روشن از نور رخش، ارض و سما، کون و مکان شد خانه زاد حق ولادت یافت اندر خانه ی حق حق به مرکز جا گرفت، باطل گریزان از میان شد میلاد امام علی(ع) مبارک باد . . . زان سبب ماه رجب ماه خداست که اندر آن میلاد شاه لافتی ست شد رخش از کعبه ظاهر، عقل گفت: چون که صد آمد نود هم پیش ماست میلاد امام علی(ع) مبارک باد . . . دل هر چه نظر به وسعت عالم تافت جز نور تو در عرصه ی آفاق نیافت هنگام نهادن قدم بر سر خاک دیوار حرم به احترام تو شکافت میلاد امام علی(ع) مبارک باد . . . مکه پر شور و شعف کعبه می گیرد شرف قبله را قبله نما آمده میر نجف میلاد امام علی(ع) مبارک باد . . . نیستم بیگانه، هستم آشنایت یا علی از ازل دل داده بر مهر و ولایت یا علی تا جمال خویش را در کعبه حق ظاهر کند پرده گیرد از جمال دلربایت یا علی

شک عمر در نبوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله

شک عمر در نبوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله عمر مکرر در نبوت رسول خدا ص شک می کرد. از جمله شک های وی در روز حدیبه بود که حمیدی در جمع بین الصحیحین اعتراف به آن کرده که عمر گفت: ما شککت فی نبوة محمد قط کشکی یوم الحدیبیة ! یعنی هرگز به اندازه شکی که در روز حدیبیه در نبوت پیامبر اکرم ص کردم شک نکرده بودم. این کلام وی خود نشان دهنده آن است که وی مادام و همیشه در نبوت پیامبر اکرم صلی الله علیه واله شک می کرده است. ولی شک وی در روز حدیبیه با بقیه شک ها فرق می کرده است. علت شک عمر آن بود که پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله فرموده بودند که به مکه می رویم و اعمال حج انجام خواهیم داد. و به همین منظور به همراه جمع کثیری از اصحاب به سوی مکه به راه افتادند. ولی مشرکان که از طرفی نمی خواستند که مسلمانان به حج بیایند و از طرفی هم خود را قادر به مقابله و جنگ با ایشان نمی دانستند تصمیم گرفتند که با پیامبر عظیم الشان اسلام صلح کنند.  برای همین مشرکان چندی از بزرگان خود را پیش پیامبر اکرم ص فرستادند. پیامبر اکرم ص نیز صلاح دیدند که به مدینه برگردند و به حج نروند و با ایشان صلح کنند. که البته مفاد و شروط این صلح منافع بسیاری بعدها برای مسلمانان به وجود آورد. ولی عمر که از شروط صلح نامه خمشگین شده بود به محضر پیامبر اکرم ص رسید و مثل همیشه با تندی و توهین با ایشان سخن گفت. بخارى ماجرای توهین عمر را در آخر کتاب شروط صحیح خود  نقل مى کند که عمر مى گوید: به پیغمبر گفتم : آیا تو پیغمبر بر حقّ خدا نیستى ؟ فرمود: چرا هستم . گفتم : آیا ما بر حقّ و دشمن ما بر باطل نیستند؟ فرمود: چرا. گفتم : پس چرا در دین خود پستى و خفت نشان دهیم ؟ در این هنگام پیغمبر - صلّى اللّه علیه وآله - فرمود: من پیغمبر خدا هستم و نافرمانى او را نخواهم کرد! و خدا هم یاور من است. عمر گفت : به پیغمبر گفتم : مگر تو نمى گفتى که ما بزودى به خانه خدا مى رسیم و آن را طواف مى کنیم ؟ فرمود: چرا، ولى آیا گفتم امسال چنین خواهد شد؟ گفتم : نه . فرمود: پس این را بدان که به خانه خدا مى آیى و آن را طواف مى کنى. (1) این نوع سخن گفتن وی با پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله خود دلیل واضح و روشنی است بر عدم اعتقاد وی به نبوت ایشان. و به همین دلیل در روز حدیبیه عمر حقیقت درون خودش را بیان می کند و اظهار می دارد که در نبوت پیامبر شک دارد و در واقع اصلا عقیده ندارد. آیا کسی که عقیده به نبوت دارد و طبق حکم قران کلام پیامبر را وحی می داند در کارها و سخنان وی شک می کند و او را توبیخ می کند ! ؟ اسناد: (1) صحیح البخاری ک الشروط باب الشروط فی الجهاد ج 2 / 122 ط دار الکتب العربیة بحاشیة السندی وج 3 / 256 ط مطابع الشعب، مسند أحمد ج 4 / 330 ط 1.

لحظات آخر مرگ عمر

لحظات آخر مرگ عمر مرحوم آیت الله سید هاشم بحرانی رحمه الله در کتاب مدینة المعاجز می نویسد: درباره جریان قتل فلانی (عمر) از ابن عباس و کعب الاحبار در حدیثی طولانی آمده است که عبدالله فرزند فلانی (عمر) گفت: چون زمان مرگ پدرم فرار رسید گاهی از هوش می رفت و دوباره به هوش می آمد تا اینکه یکبار که به هوش آمد مرا صدا کرد و گفت: فرزندم! قبل از اینکه بمیرم علی بن ابیطالب علیه السلام را بر بالینم حاضر کن. گفتم: تو را با علی بن ابیطالب چه کار؟ و حال آنکه برای بعد از خود شورا تشکیل داده ای و او را هم یکی از آنها قرار داده ای ؟ پدرم گفت: فرزندم! از رسول خدا صلی الله علیه و اله شنیدم که می گفت: در آتش دوزخ تابوتی است که در آن 12 نفر از اصحاب من در آن خواهند بود و آنگاه رو به اولی (ابوبکر) کرد و گفت: از آن بترس که اولین آنها باشی! سپس رو به معاذ بن جبل کرد و فرمود: بپرهیز از آنکه دومین آنان باشی! سپس رو به من کرد و فرمود: بترس از آنکه سومین آنها باشی ! فرزندم! لحظاتی قبل از هوش رفتم و در همان حال تابوتی را مشاهده کردم که در آن اولی (ابوبکر) و معاذ بن  جبل بودند و من هم سومین آنها بودم. عبدالله می گوید: به سراغ علی بن ابیطالب علیه السلام رفته و گفتم: ای پسر عموی رسول خدا ص پدرم تو را برای امری که او را نگران ساخته فراخوانده. پس او به همراه من آمد و چون بر بالین پدرم حاضر شد پدرم به او گفت: ای پسر عموی رسول خدا! آیا قصد نداری مرا عفو نموده و از سوی خود و از جانب همسرت فاطمه سلام الله علیها مرا حلال نمایی؟ و من نیز در عوض خلافت را به تو تسلیم نمایم؟ علی علیه السلام به او گفت: آری! اما به شرط اینکه مهاجر و انصار را جمع نمایی و حقی که از من غصب کردی را به صاحبش برگردانی و آنچه را که بین تو و بین دوستت (اولی) از عهدی که بین ما بود را بیان کنی و به حق ما اعتراف نمایی! در آن صورت تو را حلال کرده و نیز از جانب دختر عمویم فاطمه سلام الله علیها ضامن حلالیت وی می شوم. عبدالله می گوید: پدرم چون این سخن را شنید رویش را به دیوار کرد و گفت: ای امیرالمومنین! نار و آتش را بر ننگ و عار ترجیح می دهم !!! از این رو علی علیه السلام هم برخاست و از نزد پدرم خارج شد. عبدالله به پدرش گفت: پدر! او به انصاف با تو برخورد کرد. او به فرزندش گفت: فرزندم او می خواهد اولی را از قبر بیرون کشیده و او را و پدرت را به آتش کشد و قریش را از دوستداران و پیروان علی بن ابیطالب قرار دهد نه به خدا قسم این شدنی نیست. می گوید: سپس علی علیه السلام به عبدالله گفت: ای فرزند عمر! تو را به خدا قسم می دهم پدرت بعد از خارج شدن من چه گفت؟ عبدالله گفت: به خدا قسم چیزی نگفت فقط گفت: اگر مردم با مرد کم موی جلوی پیشانی  بنی هاشم (امام علی علیه السلام) بیعت کنند آنها را بر مسیر نورانی و اقامه کتاب خدا و سنت پیامبر رهنمون خواهد گشت. سپس فرمود: ای فرزند عمر تو چه پاسخی دادی ؟ گفت: من به او گفتم: پدرم! چه چیز مانع می شود که او را جانشین و خلیفه بعد از خود سازی؟ حضرت فرمود: پدرت چه پاسخ داد؟ گفت: چیزی گفت که نمی توانم بازگو نمایم. حضرت فرمود: پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله من را به آنچه که بین تو پدرت رد و بدل شده با خبر ساخت. عبدالله گفت: پیامبر از چه چیز تو را با خبر ساخت؟ حضرت فرمود: مطلبی را پیامبر ص در حیاتش شبی که پدرت را در خواب دیدم که مرده است با خبر ساخت و کسی که پیامبر ص را در خواب ببیند مانند آن است که در بیداری ملاقات کرده باشد. ای فرزند ثانی! آیا گر آن را برای تو بازگو کنم تصدیق می کنی؟ عبدالله گفت: یا تصدیق می کنم و یا سکوت اختیار می کنم. حضرت فرمود: پدرت بعد از آنکه من از نزد او خارج شدم در جواب تو که از او سوال کردی چه چیز مانع می شود که او را بعد از خود جانشین خود نسازی گفت: به خاطر آن صحیفه و پیمان نامه ای که آن را در بین خود (مربوط به نقشه قتل پیامبر ص در شب عقبه) و در خانه کعبه در حجة الوداع نوشته و امضاء نموده ایم. پس از این فرموده حضرت, عبدالله سکوت کرد و گفت: از تو می خواهم که به حق رسو ل خدا ص دست از سرم برداری. سلیم (راوی حدیث) می گوید: عبدالله را در آن مجلس دیدم در حالی که اشک در دیدگانش حلقه زده و گریه, او را دچار تنگی نفس کرده بود. سپس پدرش بعد از ساعتی نالی ای زد و مرد. (مدینة المعاجز ج2ص95, فصل الخطاب فی تاریخ قتل عمر بن خطاب ص85, حدیقة الشیعه نوشته مقدس اردبیلی در فصل مطاعن عمر)

شناخت کلی از عمر

شناخت کلی از عمر عمر بن خطاب بن نفیل از قبیله قریش بود. او در سال 13 ( عام الفیل ) در مکه به دنیا آمد. کنیه‌اش ابوحفص و مادرش، حنتمه بود. تا پیش از مسلمان شدن ظاهری، از دشمنان رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به شمار می‌رفت. بنا بر برخی روایات، هنگامی که عمر از سوی سران قریش مامور کشتن رسول خدا شد، متوجه شد که خواهر و شوهرخواهرش مسلمان شده‌اند. از این رو خشمگین به خانه آنها رفت و خواهر خود را به شدت کتک زد. اندکی بعد با آیات قرآن آشنا شد و در سال ششم بعثت به ظاهر اسلام آورد. عمر اندکی پیش از رسول خدا به مدینه هجرت کرد. به اقرار کتب اهل سنت وی بارها پیامبر اکرم صلی الله علیه واله را اذیت و موجبات ناراحتی ایشان را فراهم کرد. هنگام شهادت خاتم الانبیا، مانع نوشتن وصیت‌نامه شد و گفت: تب بر رسول خدا چیره شده و هذیان می‌گوید! از این رو، مایه حسرت بسیاری از یاران رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم شد که چرا مسلمانان از آن وصیت مهم محروم شدند. عمر در سقیفه بنی ساعده حضور داشت و بیشترین نقش را در برگزیدن ابوبکر و بیعت مردم با او ایفا کرد. ابوبکر نیز در هنگام مرگ، وصیت کرد که عمر پس از وی خلیفه شود. از این رو عمر در سال 13 هجری، پس از مرگ ابوبکر، به خلافت دست یافت و لقب امیرالمؤمنین را برای خود برگزید. عمر ده سال و شش ماه خلافت کرد و در این مدت به تاسیس دیوان و دفتر برای حکومت همت گماشت و مقررات حکومتی بسیاری وضع کرد. بسیاری از سرزمین‌های اسلامی (مانند عراق، فلسطین، شام، مصر و بخش‌های بسیاری از ایران ) در دوران خلافت او فتح شد. یکی از اقدامات نادرست وی، طبقه‌‌بندی اصحاب رسول خدا جهت دریافت حقوق و مزایا بود؛ به طوری که در سال اّخر زندگی خود با مشاهده اختلاف طبقاتی شدید بین مسلمانان گفت:اگر سال دیگر زنده باشم، بیت المال را به روش پیامبر به طور مساوی بین مردم تقسیم می‌کنم. مورخان عمر را مردی بلندقد، سرخ‌رو و تندخو توصیف کرده‌اند که در مواردی به رسول خدا نیز اعتراض می‌نموده است؛ از جمله در واقعه صلح حدیبیه و متعه حج. حفصه، دخترش، یکی از همسران رسول خدا بود. عمر در 9 ربیع الاول سال 23 هجری، در 55 سالگی بر اثر ضربه شمشیر ابولولو از دنیا رفت و در خانه رسول خدا، در کنار مرقد پیامبر به خاک سپرده شد. (اسدالغابه، ج 4، ص 145، الکامل، ج 2، ص 209 تا 219 و 9 تا 19، معجم رجال الحدیث، ج 13، ص 31.)