سخنان حکمت امیز4
چهارشنبه, ۲ مرداد ۱۳۹۲، ۱۲:۵۸ ب.ظ
سخنان حکمت آمیز امیر المومنین علی (ع)
1- البخلُ عارٌ، و الجبنُ منقصةٌ: بخیل بودن ننگ است و ترسو بودن کاستی میباشد.
2- و المُقِلّ غریبٌ فی بَلْدته: تهیدست در شهرش نیز بیگانه است.
وان را که بر مراد جهان نیست دسترس در زاد بوم خویش غریب است و ناشناخت
3- العجز آفة، و الصبر شجاعة: ناتوانی آفت است و شکیبایی دلاوری میباشد.
4- العلم میراثٌ کریمةٌ: دانش میراث گرانقیمتی است .
5- صدُر العاقل صندوقُ سّرِه: سینه خردمند، صندوق راز اوست .
6- و البَشاشةُ حِبالُة المَودّة: گشاده رویی دام دوستی است .
7- و من رضی عن نفسه کثُر الساخط علیه: و کسی که از خود راضی باشد، خشم گیرندگان بر او بسیار میشوند.
8- اعجز الناس من عجز عن اکتساب الاخوان: ناتوانترین افراد کسی است که از دوستیابی ناتوان باشد.
9- و الفرصةُ تمرّ مرالسحاب، فانتهزوا فُرَصَ الخیر: و فرصت همانند ابر گذراست، پس فرصتهای خوب را غنیمت بشمارید.
10- افضلُ الزهد اخفاء الزهد: برترین پارسایی، پنهان نمودن پارسایی است .
11- فمن اشتاق الی الجنة سلاعن الشهوات: کسی که آرزومند بهشت باشد، تمایلات نفسانی را فراموش میکند.
12- و من اشفق من النار اجتنب المحرمات: و کسی که از دوزخ میترسد، از کارهای حرام دوری میکند.
13- و من زهد فی الدنیا، استهان بالمصیبات: و کسی در دنیا پارسایی ورزد، سختیها را سبک میشمارد.
14- و من ارتقب الموت، سارع الی الخیرات: و کسی که در انتظار مرگ باشد، به سوی نیکیها میشتابد.
15- فمن اَمَر بالمعروف، شَدّ ظهور المؤمنین: کسی که امر به معروف نماید، پشت اهل ایمان را محکم میکند. (مؤمنان را توانمند مینماید).
16- کُن سَماحاً و لا تکن مُبذّراً: بخشنده باش، ولی اسراف کننده و ولخرج مباش.
17- اشرفُ الغنی ترکُ المُنی: بالاترین و برترین بی نیازی، رها نمودن آرزوهاست.
18- انّ اغنی الغنی العقل: همانا بالاترین توانگری، خرد است .
19- و اکبر الفقر الحُمق: و برزگترین تهیدستی، کم خردی و نادانی است .
20- و او حشُ الوَحْشةِ العُجْبُ: وحشتناکترین تنهایی و ترس، خود بینی است .
21- و اکرم الحسَب حُسن الخلق: گرامیترین اصل و تبار، خوشخویی است.
22- لا قربة بالنوافل اذا اضرّت بالفرائض:هرگاه مستحبّات به واجبات زیان رساند، (آن مستحبات) سبب نزدیکی به خدا نمیگردد.
23- لسان العاقل وراء قلبه: زبان دانا در پشت قلب اوست.
24- و قلب الاحمق وراء لسانه : و قلب نادان در پشت زبانش میباشد.
25- قدر الرجل علی قدر مروءته: صداقت و راستگویی مرد به اندازه جوانمردیش میباشد .
26- و عفته علی قدر غیرته: و پاکدامنی مرد به اندازه غیرت اوست.
27- الظّفَر بالحَزْم: پیروزی در سایه هوشیاری و دور اندیشی است .
28- اولی الناس بالعفو اقدرهم علی العقوبة: شایستهترین افراد به گذشت، تواناترین آنان بر کیفر است .
29- لا غنی کالعقل، ولا فقر کالجهل: هیچ بینیازی همانند خرد، و هیچ تهیدستی مانند نادانی نیست.
30- و لا میراث کالادب و لا ظهیر کالمشاورة: هیچ سرمایهای همچون ادب و هیچ پشتیبانی همانند مشورت نیست .
31- القناعة مال لا ینفد: قناعت دارایی تمام نشدنی است .
32- المال مادة الشهوات: ثروت مایه و اصل تمام شهوت هاست.
33- اللسان سَبُعٌ، ان خُلّی عنه عقر: زبان درنده است، اگر رها شود میگزد.
34- فوت الحاجة اهون من طلبها الی غیر اهلها: از بین رفتن خواسته، آسانتر و بهتر از آن است که از نا اهل درخواست نمایی.
35- العفاف زینة الفقر، و الشکر زینة الغنی: پاکدامنی زینت تهیدستی، و سپاسگزاری زینت توانگری است .
36- لا یری الجاهل الا مفرطاً او مفرطً: نادان همواره یا افراط کننده (تندرو) است، یاکوتاهی کننده و ضایع کننده.
37- اذا تم العقل نقص الکلام: هرگاه خردکامل گردد، سخن کم میشود.
38- نَفَسُ المرءِ خُطاه الی اجله: نفسهای هر انسانی، گامهای او به سوی زمان مرگش است.
39- رأیُ الشیخ احبّ الیّ من جَلَدِ الغلام: اندیشه و فکر پیر (دانا) در نزد من، از صلابت و دلیری نوجوان بهتر است .
40- قیمة کلّ امری ما یُحسنه: ارزش هر فرد به میزان کاری است که میتواند آن را نیکو انجام دهد.
41- من اصلح ما بینه و بین الله، اصلح الله ما بینه و بین الناس: هر کسی که میان خود و خدا را درست نماید، خدای تعالی نیز میان او و مردم را اصلاح مینماید.
42- و من اصلح امر آخرته اصلح الله امر دنیاه: و کسی که کار آخرتش را نیکونماید، خدای تعالی نیز کار دنیایش را نیکو مینماید.
43- لا یَقِلُ عملٌ مع التقوی: کار توأم با پرهیز کاری، اندک نیست .
44- نوم علی یقین خیر من صلاة فی شک: خواب توأم با باور، از نماز در حال تردید بهتر است .
45- هلک فیّ رجلان: محبّ غال، و مُبغضٌ قال: درباره من دو طایفه نابود شدند: دوستدار غلو کننده، و دشمنی که بیش از اندازه دشمنی مینماید.
46- اضاعة الفرصة غصة: ضایع کردن فرصت،اندوه به بار میآورد.
47- و عجبت لمن شک فی الله و هو یری خلق الله: در شگفتم از کسی که در (وجود) خدا تردید دارد و حال آنکه آفریده خدا را میبیند!
48- و عجبت لعامر دارالفناء و تارک دارالبقاء: در شگفتم از کسی که سرای ناپایدار را آباد میکند و خانه همیشگی (آخرت) رها مینماید.
49- و عجبت للمتکبر الذی کان بالامس نطفة و یکون غداً جیفة: و در شگفتم از متکبری که دیروز نطفه بوده است و فردا مردار خواهد بود!
50- الصّلوة قربانُ کلّ تقی: نماز، وسیله تقرب هر پرهیزکاری است.
سخنان حکمتآمیز، ترجمه و تحقیق ولی فاطمی
مرکز مدیریت حوزه های علمیه
